Những cơ hội phát triển kinh doanh thị trường Mỹ thông qua đầu tư EB5

Những năm gần đây, di dân tới Mỹ theo diện đầu tư EB5 đã trở thành con đường nhanh nhất để nhiều người sở hữu được thẻ xanh. Nhưng tình hình này có thể sẽ thay đổi trong tương lai khi chính quyền Obama đề xuất ngưỡng đầu tư tối thiểu tăng lên 2,7 lần. Ngày 11/1 mới đây, Công báo Liên bang Mỹ (Federal Register) đăng tải thông tin cho biết, Sở Nhập tịch và Di trú Mỹ (USCIS) đề xuất sửa Thị thực Đầu tư định cư EB-5 và yêu cầu trưng cầu ý kiến của người dân Mỹ. Yêu cầu những người có ý kiến cần đưa ra quan điểm trước ngày 11/4.

 Đưa ngưỡng đầu tư EB5 tối thiểu tăng lên 2,7 lần.

Không còn dừng lại ở những lời đồn đoán, trong dự thảo sửa đổi Luật EB-5 mới đây, ngày 13/1/2017, Bộ An ninh Nội địa Mỹ (Cơ quan chủ quản của Sở Di trú Mỹ - USCIS) đã yêu cầu điều chỉnh hạn mức đầu tư đối với vùng “khuyến khích đầu tư” (vùng TEA) từ 500.000 USD lên 1,35 triệu USD. Kèm theo đó, dự thảo kiến nghị tăng hạn mức đầu tư đối với các vùng khác từ 1,00 triệu USD lên 1,80 triệu USD.

Theo quy định về Thị thực Đầu tư định cư EB5 hiện nay, người nước ngoài đầu tư vào khu vực có người thất nghiệp cao ở Mỹ (tỷ lệ thất nghiệp cao hơn mức trung bình toàn quốc 150%), chỉ cần có số tiền đầu tư 500.000 đô la Mỹ và tạo ra 10 cơ hội việc làm toàn thời gian cho công dân Mỹ là có thể nộp đơn xin thẻ xanh; còn đối với những khu vực khác (khu phát triển) thì ngưỡng yêu cầu là 1 triệu đô la Mỹ (USD).

Di dân tới Mỹ theo diện đầu tư EB5 đã trở thành con đường nhanh nhất 

Tuy nhiên luật này sau nhiều năm áp dụng đã để lại nhiều hệ lụy không hay. Vì thế, tuy Quốc hội Mỹ đã có ý sửa đổi nhưng hiện nay chưa đạt được nhận thức chung. Những người phản đối cho rằng, luật này khiến nhiều người nước ngoài rao bán Thẻ xanh Mỹ, tạo cơ hội cho những người lừa đảo, và không cân đối lợi ích đối với khu vực giàu có. Nhưng những người ủng hộ cho rằng, so với những tiêu cực thì phần tích cực vẫn vượt trội, đặc biệt là giúp các Ngân hàng Mỹ tập trung nguồn tài chính cho giới doanh nghiệp Mỹ.

Để ứng phó với tình trạng lạm dụng thị thực và lừa đảo ngày càng nhiều, Sở Di trú Mỹ đã đề xuất kế hoạch sửa EB-5, theo dự thảo sẽ tăng hạn ngạch đầu tư vào khu vực thất nghiệp cao từ 500.000 USD lên 1,3 triệu USD; khu vực tỷ lệ thất nghiệp thấp (khu phát triển) sẽ tăng hạn ngạch đầu tư từ 1 triệu USD lên 1,8 triệu USD. Có nhận định, trong những năm gần đây, nhiều dự án phát triển tại các khu vực như New York, Manhattan, Miami, Florida, Los Angeles, California dựa vào tiền đầu tư diện EB-5, nếu hiện nay nâng cao hạn ngạch sẽ gây hiệu hứng làm thị trường bất động sản ngưng trệ.

Tạp chí The Real Deal lấy ý kiến của luật sư Eric Orenstein thuộc công ty luật bất động sản Rosenberg Estes (Rosenberg & Estis, P.C) cho biết: “Tôi nghĩ Dự thảo này sẽ không đạt được kết quả gì, nâng cao hạn ngạch tiền đầu tư là cách làm không thiết thực, có thể làm sụp đổ thị trường đầu tư EB-5”.

Ngoài nâng cao hạn ngạch đầu tư vào khu vực nghèo, USCIS còn muốn ngăn tình trạng lạm dụng tiền vốn EB-5 đối với khu vực phát triển, hủy bỏ việc trao quyền cho các bang tự chỉ định khu vực điều tra (census tracts) đầu tư EB5 và quyết định kế hoạch cùng hạn ngạch đầu tư, theo đó thay đổi quyền chỉ định thuộc về Chính phủ liên bang.

Trước đây có một số nhà đầu tư đã khéo léo xin kế hoạch đầu tư EB-5 ở khu vực nghèo khó nhưng nằm giáp với khu vực giàu có, qua đó tận dụng được hạn ngạch đầu tư thấp nhưng thực tế dự án phát triển lại ở khu vực giàu có.

Ông George Pataki, Thống đốc bang New York cho biết, cho dù ông Trump kiên quyết chống nhập cư bất hợp pháp, nhưng đối với người nhập cư hợp pháp diện EB-5, ông ấy hiểu rõ nước Mỹ rất cần nguồn đầu tư này. Tờ The Real Deal có nhận định cho rằng, Chính phủ mới của ông Trump sẽ phản đối Dự luật này. Orenstein nói: “Ông Trump có nhiều bạn bè trong giới bất động sản đang dùng EB-5, ông ấy hiểu luật này có lợi cho nền kinh tế Mỹ, vì thế trong tương lai khi Dự luật này đưa vào Nhà Trắng sẽ không được ông ấy ký”.

Trao quyền cho các bang tự chỉ định khu vực điều tra (census tracts) đầu tư EB5

Còn nhiều bất cập trong chính sách dành cho EB5

Theo The Wall Street Journal đưa tin, nhiều hãng đầu tư đã lên tiếng bày tỏ hy vọng kế hoạch EB5 không có gì thay đổi, công ty Related Companies đã chi số tiền hơn 1,4 triệu USD cho công việc vận động kể từ tháng 1/2015 đến nay. Visa EB5 đáng lý đến kỳ hạn từ ngày 30/9 năm ngoái, nhưng vì Quốc hội Mỹ không thể đưa ra phương án thay đổi trong kỳ hạn nên phải áp dụng Luật Dự trù kéo dài kỳ hạn đến ngày 9/12 năm ngoái, sau đó lại tiếp tục gia hạn đến ngày 28/4 năm nay.

Cơ quan này cũng đề xuất định nghĩa lại khái niệm vùng TEA (Vùng khuyến khích đầu tư). Thay vì chỉ cần thỏa một điều kiện, thì nay, những vùng được xếp vào diện khuyến khích đầu tư phải thỏa cả hai: Một là tỷ lệ thất nghiệp phải ở mức 150% so với tỷ lệ thất nghiệp trên toàn quốc. Hai là phải có dân số từ 20.000 người trở lên. Như vậy, thay vì dễ dàng tọa lạc ở trung tâm các thành phố lớn như hiện tại, trong tương lai, các dự án mới có thể khó đáp ứng điều kiện vị trí và buộc phải chọn những địa điểm xa trung tâm để làm dự án.

Visa EB5 đáng lý đến kỳ hạn từ ngày 30/9 năm ngoái

Chương trình EB5 vẫn còn tiếp tục nhưng không còn trong tầm với của nhiều người mà sẽ chỉ dành cho một số ít người vì rất khó để chứng minh nguồn gốc số tiền có thể lên đến 1,35 triệu USD. Nếu được thông qua, Luật mới sẽ áp dụng cho nhà đầu tư mới sau ngày 28/4/2017 có thể thay đổi hoàn toàn cuộc chơi đầu tư định cư Mỹ vì chương trình này sẽ chỉ dành cho một nhóm ít người giàu có nhất định. Có thể nhiều chủ dự án không đồng ý nhưng sẽ khó tác động đến quyết định của Bộ An ninh Nội địa. Khả năng thay đổi Luật lần này cũng khác với những lần trước vì chương trình đã được gia hạn 3 lần kể từ tháng 9/2016 để chờ kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ.

Chương trình EB5 vẫn còn tiếp tục nhưng không còn trong tầm với của nhiều người 

Chương trình đầutư EB5 được Quốc hội Mỹ thông qua từ năm 1990 cho phép nhà đầu tư nước ngoài đầu tư 500.000 USD vào vùng TEA và cả gia đình sẽ nhận thẻ xanh. Rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài, gần 90% là Trung Quốc, chọn chương trình này để con cái học hành miễn phí và được nhập tịch Mỹ trong tương lai.