Làm thêm khi du học Mỹ

Nhiều du học sinh, từ trước đến nay vẫn nghĩ rằng mình không được phép làm việc khi đang du học tại Mỹ, nếu làm việc mà không có work permit, thì sẽ bị out of status và bị trở thành illegal…

Đi làm thêm là chuyện bình thường của du học sinh tại Mỹ. Nhưng kiềm chế mình như thế nào trước mãnh lực của đồng đôla để đảm bảo mục tiêu chính là học, đó không phải là chuyện dễ với nhiều du học sinh. 

Điều du học sinh sợ nhất là bị bắt vì đi làm chui. Mỗi khi thấy có người mặc đồng phục công sở vào, nói chuyện lâu lâu với chủ quán một chút là tim của dân làm chui đập loạn nhịp. Năm 2006, du học sinh tại Seattle nhốn nháo nghỉ làm thêm hàng loạt vì nghe tin một số tiệm phở bị kiểm tra, một số du học sinh làm chui bị bắt quả tang đã bị trục xuất về nước! 

Tuy nhiên, theo định nghĩa của Sở thuế vụ về “công việc” trong phạm vi của giấy phép làm việc (work permit) được cấp bởi Sở Di trú, được hiểu là thực hiện những công việc có nhận lợi ích (reimbursement - compensation) như lương, tiền công, thưởng, tip…. Hình thức lao động thực hiện những công việc này là theo diện nhân viên (employee) và nhà thầu độc lập (independent contractor) và làm việc dài hạn hay ngắn hạn, thường xuyên hay đột xuất, bất kể là cho tổ chức lợi nhuận hay phi lợi nhuận. Như vậy, có thể thấy sinh viên làm việc cho nhà hàng, tiệm nails, hay kinh doanh online thì chắc chắn 100% là vi phạm, và không thể có lý do gì để biện minh!

Như vậy, theo cách hiểu trên, thì du học sinh khi đang du học tại Mỹ chỉ bị cấm làm các công việc dưới hình thức nhân viên hay nhà đầu độc lập và có hưởng lương, tiền công, thưởng, tips (góp vốn vào công ty với tư cách thành viên, mặc dù không hưởng lương, nhưng được chia lợi tức, trong hầu hết các trường hợp, thì đều được hiểu là nhà thầu độc lập, ngoại trừ một vài trường hợp được nêu dưới đây) ngoại trừ các trường hợp sau đây:

- Làm theo trong trường đang theo học (work study);

- Làm thêm bán thời gian (part time) vào các ngày nghỉ lệ, nghỉ hè và có thể xin giấy phép làm việc ngắn hạn;

- Làm các công việc thiện nguyện (volunteer) không nhận lợi ích bồi hoàn cho các tổ chức từ thiện.

- Làm việc theo các chương trình thực tập như OPT…

Và tất nhiên là du học sinh phải kê khai và nộp thuế thu nhập đầy đủ theo quy định!

Cũng theo cách hiểu trên, bên cạnh các trường hợp ngoại lệ du học sinh được làm việc nêu trên, du học sinh có thể “làm việc” trong các trường hợp sau mà không bị vi phạm Luật di trú về giấy phép làm việc, miễn là phải thỏa mãn các điều kiện sau:

- KHÔNG tham gia vào công việc, vị trí quản lý, kinh doanh có hưởng lương, tiền công, thưởng, tip với tư cách là nhân viên

- Không tham gia trực tiếp vào công việc điều hành, quản lý kinh doanh với tư cách là thành viên.

Như vậy, có thể thấy các trường hợp sau đây du học sinh được “góp vốn kinh doanh”:

- Cho vay, cho mượn vốn;

- Góp vốn vào loại hình công ty hợp doanh hữu hạn, ví dụ như LLP..., theo đó thành viên hữu hạn này không có quyền tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp;

- Mua bán chứng khoán;

- Gởi tiền vào ngân hàng lấy lãi.

Tuy nhiên, du học sinh cần lưu ý là việc học mới là việc chính, kinh doanh chỉ là chuyện phụ; do vậy, không nên để chuyện kinh doanh làm ảnh hưởng đến việc học hành, từ đó sẽ g y khó khăn cho việc gia hạn visa hay chuyển sang tình trạng di trú khác!